Siêu âm nội soi trực tràng là thủ thuật mà đầu dò siêu âm có tần số cao được đưa vào trong trực tràng
I. ĐẠI CƯƠNG
Siêu âm nội soi trực tràng là thủ thuật mà đầu dò siêu âm có tần số cao được
đưa vào trong trực tràng
II. CHỈ ĐỊNH
- Phân loại ung thư đại trực tràng theo TNM
- Theo dõi tái phát sau điều trị hóa chất, tia xạ
- Chẩn đoán các tổn thương dưới niêm mạc ép vào thành trực tràng
- Tổn thương thâm nhiễm trực tràng
- Phát hiện tổn thương cơ thắt hậu môn
- Áp xe quanh hậu môn, rò hậu môn
- Hướng dẫn chọc hút áp xe quanh hậu môn
III.CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Thận trọng người già, hen phế quản, bệnh nhồi máu cơ tim
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện: bác sỹ chuyên khoa sâu Tiêu hóa
2. Phương ti ện, thuốc
2.1. Dụng cụ
Máy soi siêu âm nội soi. Đầu dò siêu âm nội soi trực tràng
Máy hút, Máy theo dõi mạch, Huyết áp, spO
2
2.2. Thuốc: seduxen, buscopan, midazolam, fentanyl
3. Người bệnh: giải thích, đ ồng ý làm thủ thuật
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Tư thế người bệnh
Tư thế nằm nghiêng trái hoặc nằm ngửa .
Tiền mê bằng seduxen hoặc midazolam/ fentanyl gây mê tĩnh mạch hoặc nội khí
quản tùy trường hợp. Phải theo dõi mạch, huyết áp, n hiệt độ, nhịp thở .
2. Kỹ thuật
- Thụt tháo như soi trực tràng, đại tràng sigma - Tiến hành soi đ ại tràng sigma bằng ống mềm trư ớc siêu âm nội soi đ ại trực
tràng đ ể đảm bảo đ ại tràng sạch không có dị vật gây nhiễu hình ảnh siêu âm.
- Thụt thêm 100 ml nư ớc vào trực tràng đ ể làm thẳng giữa phần trên và giữa
của trực tràng
- Cố gắng theo đư ờng cong trực tràng đưa đ ầu dò vào đ ại tràng sigma đo ạn xa
và chú ý không bơm hơi.
- Balloon ở đỉnh đ ầu dò đư ợc bơm căng t ạo nên một cửa sổ âm giữa trực tràng
và đ ầu dò. Dù loại đ ầu dò nào cũng cho hình ảnh giải phẫu trực tràng tương
tự nhau cũng như các t ổn thương.
- Rút dần đ ầu dò ra đánh giá tr ực tràng trên, giữa và các vùng xung quanh
cũng như cơ th ắt hậu môn.
- Nếu đánh giá cơ th ắt hậu môn, đ ầu dò đư ợc rút ra quan sát hình ảnh cơ th ắt
trong và cơ th ắt ngoài.
VI. THEO DÕI
VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾN
Ít tai biến: chảy máu, thủng trực tràng
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bệnh viện Bạch Mai, Khoa Tiêu hóa (2001) “ Ứng dụng nội soi trong chẩn đoán
và đi ều trị bệnh lý tiêu hóa” trang 127 -142.
2. Gress.F, Savides.T (2007) “Endoscopic Ultrasonography” page160 -171.