CHIẾU ĐÈN ĐI ỀU TRỊ VÀNG DA SƠ SINH

I. ĐẠI CƯƠNG

Chiếu đèn là biện pháp phổ biến, đơn giản và hiệu quả nhất điều trị vàng
da tăng Bilirubin gián tiếp ở tr sơ sinh. Chiếu đèn ánh sáng liệu pháp là dùng
ánh sáng xanh hoặc trắng để chuyển Bilirubin tự do thành photobilirubin tan
trong nước, kh ng độc với tế bào não v à đào thải ra ngoài theo nước tiểu

II. CHỈ ĐỊNH

Chỉ định chiếu đèn tr > 35 tuần: theo tiêu chuẩn của Hiệp Hội Nhi khoa
Hoa Kỳ (chú ý: chỉ định chiếu đèn d ựa vào bilirubin toàn phần)

Cân nặng
(g)
Tr khỏe mạnh Tr có bệnh*
Chiếu đèn
(Bili mg %)
Thay máu
(Bili mg %)
Chiếu đèn
(Bili mg %)
Thay máu
(Bili mg %)
23
*Chỉ định điều trị: < 35="" tuần="">

III.CHỐNG CHỈ ĐỊNH

Tr vàng da do tăng bilirubin t rực tiếp

IV. CHUẨN BỊ

1. Người thực hiện
Điều dư ỡng chăm sóc
2. Phương ti ện
- Lồng ấp: đư c vệ sinh sạch, hoạt đ ộng tốt cài đ ặt thông số thích h p)
- Đèn chi ếu đ ủ tiêu chuẩn ánh sáng:
+ Các loại đèn: đèn led, đèn bóng tuýp, …
+ Đèn ánh sáng xanh ho ặc ánh sáng trắng, tốt nhất là loại ánh sáng xanh
có bư ớc sóng 400-480nm chiều cao đèn t ới bệnh nhi khoảng 30-50cm
+ Th i gian sử dụng của đèn tuý p <2000 gi="" ,="" đ="" ối="" với="" đèn="" led="" n="" ếu="" bị="" cháy="">
> 40 bóng phải thay đèn, cần đánh d ấu số gi tr bắt đ ầu chiếu đèn để thay bóng
khi tới hạn sử dụng.
- Băng che m ắt hoặc kính bảo vệ (tốt nhất là màu đen , băng dính
3. Bệnh nhi
- Giải thích cho ngư i nhà bệnh nhi
- Đánh giá toàn trạng bệnh nhi
- Đánh giá mức độ vàng da trên lâm sàng trước khi chiếu đèn.
4. Hồ sơ bệnh án
Ghi chép đầy đủ y lệnh chiếu đèn.

V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH

1. Kiểm tra hồ sơ, bệnh án
2. Kiểm tra ngư ời bệnh
3.Thực hiện kỹ thuật
- Điều dư ỡng rửa tay
- Băng m ắt cho tr bằng vải sẫm màu
- Đóng b ỉm (tã) che bộ phận sinh dục, cởi trần toàn thân, bộc lộ vùng da
càng nhiều càng tốt.
<1500 5-8="" 10-15="" 4-7="" 10-14="">
1501-2000 8-12 16-18 7-10 14-16
2000-2500 12-15 18-20 10-12 16-18
24
- Đặt tr vào lồng ấp ở trung tâm ánh sáng đèn , (lồng đã đư c làm ấm, trải
ga, cuốn ổ).
- Bật công tắc đèn chi ếu.
- Điều chỉnh nhiệt đ ộ lồng ấp theo nhiệt đ ộ bệnh nhi
- Thay đ ổi tư th ế tr khoảng 2 – 4 gi /lần đ ể da đư c tiếp xúc ánh sáng
đèn nhiều hơn .
- Tr đư c chiếu đèn liên t ục (trừ khi bú mẹ, làm thủ thuật)
- Chiếu đèn tích c ực: dùng đèn chi ếu 2 mặt nếu tr vàng da nặng hoặc
mức đ ộ vàng da tăng.
- Thực hiện xét nghiệm hàng ngày theo y lệnh
- Ghi hồ sơ tình tr ạng bệnh nhi

VI. THEO DÕI

- Mức đ ộ vàng da, làm xét nghiệm theo y lệnh
- Tinh thần, trương l ực cơ, ph ản xạ bú đ ể phát hiện sớm vàng nhân não
- Chiếu đèn tích c ực phối h p 2 - 3 đèn n ếu mức đ ộ vàng da tăng.
- Có thể cần thay máu khi chiếu đèn kh ng hi ệu quả.
- Ngừng chiếu đè n khi nồng độ bilirubin thấp theo bảng trên

VII. TAI BIẾN

- Những tác dụng phụ khi chiếu đèn : Rối loạn thân nhiệt, tăng kích thích,
đi ngoài phân l ỏng, mẩn đ ỏ ngoài da, hội chứng tr da đ ồng
- Tổn thương mắt. Phòng tránh: theo dõi và kiểm tra vị trí b ăng mắt
- Mất nư ớc. Phòng tránh: đ ảm bảo chề độ ăn c ủa tr và dịch truyền (nếu
có): tăng nhu c ầu nư ớc cơ b ản từ 15-20% mỗi ngày.
- Bỏng. Phòng tránh để khoảng cách từ đèn đ ến ngư i bệnh qua gần theo
dõi nhiệt đ ộ bệnh nhi.