- Ðường hô hấp được chia thành 2 phần: đường hô hấp trên bao gồm mũi và họng. Ðường hô hấp dưới được tín h từ thanh quản trở xuống. - Hút mũi họng hoặc miệng họng để làm sạch đường hô hấp trên nhằm mục đích: + Khai thông đường hô hấp, tạo thuận lợi cho sự lưu thông trao đổi khí. +Lấy dịch xuất tiết phục vụ cho các mục đích chẩn đoán. + Phòng tránh nhiễm khuẩn do sự tích tụ, ứ đọng đờm dãi.
I. ĐẠI CƯƠNG
- Ðường hô hấp được chia thành 2 phần: đường hô hấp trên bao gồm mũi và
họng. Ðường hô hấp dưới được tín h từ thanh quản trở xuống.
- Hút mũi họng hoặc miệng họng để làm sạch đường hô hấp trên nhằm mục
đích:
+ Khai thông đường hô hấp, tạo thuận lợi cho sự lưu thông trao đổi khí.
+Lấy dịch xuất tiết phục vụ cho các mục đích chẩn đoán.
+ Phòng tránh nhiễm khuẩn do sự tích tụ, ứ đọng đờm dãi.
II. CHỈ ĐỊNH
- Người bệnh có nhiều đờm dãi không tự khạc ra được.
- Người bệnh hôn mê, co giật, liệt hầu họng có xuất tiết nhiều đờm dãi.
- Người bệnh hít phải chất nôn, trẻ em bị sặc bột, trẻ sơ sinh sặc nước ối ngạt.
- Người bệnh mở khí quản, đặt ống nội khí quản, thở máy.
III.CHỐNG CHỈ ĐỊNH
- Không có chống chỉ định tuyệt đối.
- Thận trọng với bệnh lý thần kinh cơ có rối loạn thần kinh thực vật.
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện : Một điều dưỡng viên
2. Phương tiện , dụng cụ, thuốc
2.1. Dụng cụ vô khuẩn:
- Ống thông hút đờm dãi vô trùng dùng 1 lần, kích cỡ phù hợp
+Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ (<12 tháng): cỡ số 5 -8 ; Trẻ dưới 5 tuổi: cỡ số 8 -10
+ Từ 5 tuổi trở lên : ống thông số 12 -18
- Gạc miếng, cốc dùng 1 lần, đè lưỡi hoặc canun Mayo (nếu cần)
2.2. Dụng cụ khác:
- Máy hút hoặc nguồn hút áp lực âm.
- 01 chai Natriclorua 0,9% , dung dịch cồn sát khuẩn tay nhanh
- Găng tay sạch, khăn bông nhỏ, ống nghe, kính bảo hộ
- Xô đựng dung dịch khử khuẩn, túi đựng rác thải
3. Người bệnh 73
- Thông báo, giải thích cho người bệnh hoặc người nhà người bệnh về thủ thuật
sắp làm, động viên người bệnh yên tâm và hợp tác trong khi làm thủ thuật.
- Hướng dẫn người bệnh tập ho, tập thở sâu kết hợp làm vật lý trị liệu: vỗ, rung
vùng phổi (n ếu tình trạng bệnh cho phép).
4. Hồ sơ bệnh án: có kèm theo phiếu theo dõi và chăm sóc người bệnh
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Kiểm tra hồ sơ
2. Kiểm tra người bệnh: Đối chiếu với hồ sơ bệnh án
Nhận định người bệnh: Nghe phổi, kiểm tra nhịp thở, kiểu thở, Sp O
2
3. Thực hiện kỹ thuật
3.1. Kiểm tra các dụng cụ
cấp cứu trước khi tiến hành để đề phòng những diễn
biến bất thường . Ðưa dụng cụ đến bên giường bệnh.
3.2. Điều dưỡng rửa tay, đội mũ, đeo khẩu trang, đeo kính bảo hộ.
3.3. Che bình phong, cho người bệnh nằm tư thế thích hợp, đầu nghiêng sang
một bên (tránh hít phải chất nôn nếu có) . Trải khăn trước ngực người bệnh.
3.4. Đổ dung dịch Natriclorua 0,9% vào cốc vô khuẩn.
3.5. Bật máy, kiểm tra sự hoạt động của máy hút và điều chỉnh áp lực hút.
+Trẻ sơ si nh và trẻ nhỏ (<12 tháng): - 60 đến - 80mmHg
+ Trẻ dưới 5 tuổi: - 80 đến - 100mmHg; Từ 5 tuổi trở lên : -100 đến -
120mmHg
3.6. Mở túi đựng ống thông, sát khuẩn tay nhanh, đi găng, nối ống thông với hệ
thống hút.
3.7. Mở cửa sổ van hút, nhẹ nhàng đ ưa ống thông vào lỗ mũi người bệnh
(khoảng cách từ cánh mũi đến dái tai). Tiến hành hút: đóng cửa sổ hút, kéo ống
thông ra từ từ, đồng thời xoay nhẹ ống thông.
3.8. Đưa ống thông vào miệng, hút sạch dịch trong khoang miệng.
3.9. Lặp lại động tác hút đến k hi sạch. Mỗi lần hút không quá 15 giây.
3.10. Hút nước tráng ống thông , tháo ống thông ngâm vào dung dịch khử
khuẩn.
3.11. Tháo bỏ găng, giúp người bệnh về tư thế thoải mái, lau miệng cho người
bệnh
3.12. Nghe phổi, đánh giá tình trạng hô hấp sau hút đờm.
3.13. Thu dọn dụng cụ, rửa tay. 74
3.14. Ghi phiếu theo dõi và chăm sóc người bệnh: thời gian hút, tính chất, màu
sắc, số lượng dịch hút ra.Tình trạng người bệnh trong và sau khi hút, tên người
làm thủ thuật.
VI. THEO DÕI
Theo dõi trước, trong và sau khi hút: Tình trạng ứ đọng, tiếng thở, nhịp thở,
SpO
