Đặt catheter tĩnh mạch trung tâm TMTT từ tĩnh mạch ngoại vi PICC:
Periphral inserted central catheter còn đư c gọi là “đặt longline”, là kỹ thuật
đưa một catherter bằng silicon hoặc polyurethane có đư ng kính rất nhỏ, dài từ
tĩnh mạch ngoại vi vào đến TMTT với mục đích tạo một đư ng truyền ổn định
duy trì lâu dài để nu i dưỡng tĩnh mạch, hoặc duy trì dịch với nồng độ thẩm thấu
cao, thuốc vận mạch và có thể cho ph p đo áp lực tĩnh mạch trung tâm CVP .
I. ĐẠI CƯƠNG
Đặt catheter tĩnh mạch trung tâm TMTT từ tĩnh mạch ngoại vi PICC:
Periphral inserted central catheter còn đư c gọi là “đặt longline”, là kỹ thuật
đưa một catherter bằng silicon hoặc polyurethane có đư ng kính rất nhỏ, dài từ
tĩnh mạch ngoại vi vào đến TMTT với mục đích tạo một đư ng truyền ổn định
duy trì lâu dài để nu i dưỡng tĩnh mạch, hoặc duy trì dịch với nồng độ thẩm thấu
cao, thuốc vận mạch và có thể cho ph p đo áp lực tĩnh mạch trung tâm CVP .
II. CHỈ ĐỊNH
- Nu i dưỡng tĩnh mạch k o dài.
- Truyền dịch với nhu cầu nồng độ thẩm thấu cao, nồng độ Glucose cao >
12,5%.
- Ngư i bệnh có tình trạng bệnh cần duy trì các loại thuốc cần đưa và o
tĩnh mạch lớn / tĩnh mạch trung tâm: Các thuốc vận mạch,
II. CHÔNG CHỈ ĐỊNH
- Kh ng tìm đư c tĩnh mạch ngoại vi.
- Huyết khối tĩnh mạch
- Suy thận giai đoạn cuối.
III. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện
01 bác sĩ hoặc điều dưỡng đã đư c đào tạo thực hiện thủ thuật, 01 điều
dưỡng phụ giúp.
2. Phương tiện
2.1. Dụng cụ vô khuẩn
- Catheter các cỡ tùy theo bệnh nhi và loại catheter sẵn có ở bệnh viện
+ Vygon silicone 24G 2F 1 nòng, dài 30cm
+ Vygon Nutrioline Twinflo polyurethane 23G (2F 2 nòng, dài 30cm
+ Vygon Premicath polyurethane 28G 1F 1 nòng, dài 20cm
- Bộ dụng cụ đặt catheter TMTT từ tĩnh mạch ngoại vi
+ Kéo
+ Kẹp phẫu tích kh ng mấu
+ Gạc v trùng.
+ Bát kền
+ Găng tay v khuẩn
6
+ o choàng mổ, mũ, khẩu trang
+ Khăn trải v khuẩn có lỗ và kh ng lỗ
+ Bơm tiêm 10ml, chạc ba kh ng dây
2.2 . Thuốc và dung dịch sát trùng
- Nước muối sinh lý 0,9%
- Cồn 70
0
, Betadin10% hoặc cồn Iot 1%
- Heparine
- Dung dịch sát trùng nhanh
2.3. Dụng cụ sạch
- Giư ng sưởi ho ặc lồng ấp
- Băng dính trong Tegaderm , băng dính dạng s i Sterile strips
- Thước dây
- Bàn đặt dụng cụ
3. Bệnh nhi
- Giải thích với gia đình của tr về thủ thuật sẽ tiến hành
- Bộc lộ tối đa vùng cơ thể dự định đặt catheter, đặt ở tư thế thuận tiệ n
nhất cho quá trình làm thủ thuật.
- Kiểm tra dấu hiệu sinh tồn, gắn monitoring theo dõi liên tục
- Dùng thuốc giảm đau, an thần trước khi thực hiện thủ thuật.
4. Hồ sơ bệnh án
Ghi đầy đủ y lệnh
VI. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Kiểm tra hồ sơ, bệnh án
2. Kiểm tra ngư ời bệnh
3.Thực hiện kỹ thuật
3.1. Chọn vị trí đ t catheter
- Lựa chọn tĩnh mạch to, đư ng đi khá thẳng, nhìn rõ nhất.
- Các tĩnh mạch thư ng đư c lựa chọn
+ Chi trên: Thư ng đư c lựa chọn hơn. Tĩnh mạch đầu, tĩnh mạch nền
+ Chi dưới: Tĩnh mạch hiển
+ Đầu, cổ Hạn chế sử dụng : Tĩnh mạch thái dương, tĩnh mạch cảnh
- Xác định vị trí đích mong muốn của catheter
7
+ Trung thất trên, cạnh ức phải: Khi đặt catheter từ tĩnh mạch ngoại vi ở
chi trên, hoặc vùng đầu, cổ
+ Mũi ức: Khi đặt catheter từ tĩnh mạch ngoại vi ở chi dưới.
- Đo chiều dài từ vị trí xác định tĩnh mạch ngoại vi định chọc đến vị trí
đích đã xác định theo đư ng đi của tĩnh mạch đó.
3.2. Các bước đ t catheter
- Ngư i thực hiện thủ thuật đội mũ, đeo khẩu trang, rửa tay, mặc áo v
trùng, đi găng v trùng.
- Trải khăn v trùng lên bàn đặt dụng cụ.
- Sắp xếp các dụng cụ v khuẩn lên bàn đặt dụng cụ
- Đuổi kh í trong lòng catheter bằng dung dịch NaCl 0,9% pha Heparine 1
đơn vị/1ml
- Lấy Betadine vào bát kền.
- Sát khuẩn 2 lần theo hình xoáy tr n ốc từ tĩnh mạch đ ã xác định sẽ đặt
catheter ra toàn bộ cánh tay/ chân đó bằng b ng cồn và gạc v trùng tẩm
betadine.
- Trải săng có lỗ v khuẩn lên ngư i bệnh sao cho chỉ có cánh tay/ chân
đã đư c sát khuẩn đư c bộc lộ trên săng.
- Đọc, xem lại hướng dẫn đặt catheter trong bộ dụng cụ đặt catheter, mỗi
loại có cách thứ c riêng, có loại kim chọc tĩnh mạch riêng.
- Ngư i làm thủ thuật dùng kim chọc tĩnh mạch chọc vào tĩnh mạch, dừng
lại khi thấy có
