Kỹ thuật xác định kháng nguyên C của hệ Rh bằng phương pháp gelcard có nguyên lý như sau: Anti C loại IgM được cảm nhiễm với hồng cầu của những cá thể mang kháng nguyên C, các kháng g globulin tương ứng là anti-IgM sẽ kết hợp với anti C và cho phản ứng ngưng kết trong dung môi trường có ái lực cao ở 37 °C [1], [2].
I. NGUYÊN LÝ
Kỹ thuật xác định kháng nguyên C của hệ Rh bằng phương pháp gelcard có
nguyên lý như sau: Anti C loại IgM được cảm nhiễm với hồng cầu của những cá
thể mang kháng nguyên C, các kháng g globulin tương ứng là anti-IgM sẽ kết
hợp với anti C và cho phản ứng ngưng kết trong dung môi trường có ái lực cao ở
37 °C [1], [2].
II. CHỈ ĐỊNH
Xác định kháng nguyên C của hệ Rh: Được chỉ định giống như chỉ định xác
định kháng nguyên C của hệ Rh (Kỹ thuật ống nghiệm).
III.CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Không có chống chỉ định.
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện
Bác sĩ, cử nhân, kỹ thuật viên, điều dưỡng trung học.
2. Phương tiện – Hóa chất
1.1. Trang thiết bị:
Máy ủ gelcard chuyên dụng; Máy ly tâm gelcard chuyên dụng; Máy ly tâm ống
thẳng có số vòng và thời gian chính xác để ly tâm ống máu; Tủ lạnh đựng sinh
phẩm…
1.2. Dụng cụ:
Ống nghiệm thuỷ tinh: 12x75mm; Giá cắm ống nghiệm; Khay men hình chữ
nhật: 25x30 cm; Bút marker; Pipet nhựa; Pipet tự động; Đầu côn các loại; Hộp
đựng đầu côn; Giá đỡ gelcard.
1.3. Thuốc thử và hoá chất:
Kháng huyết thanh chuẩn Anti C loại IgM; Nước muối sinh lý 0,9%; Nước cất;
Tấm gelcard.
1.4. Mẫu máu để xác định kháng nguyên C của hệ Rh:
Gồm một ống máu tĩnh mạch đã được chống đông bằng EDTA: 2 ml.
1.5. Vật tư tiêu hao:
Sổ ghi kết quả; Phiếu xét nghiệm định nhóm máu; Mũ giấy; Khẩu trang; Găng
tay; Quần áo công tác.
259
3. Thời gian làm xét nghiệm: 60 phút
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Chuẩn bị dụng cụ, hoá chất, sinh phẩm đầy đủ trước khi tiến hành xét
nghiệm. Chuẩn bị dung dịch hồng cầu 0,5% (1000 µl dung dịch LISS và 5 µl
hồng cầu khối của bệnh nhân/ người hiến máu).
2. Nhận bệnh phẩm và phiếu yêu cầu xác đ ịnh kháng nguyên C của người cần
xác định kháng nguyên C, kiểm tra và đối chiếu các thông tin trên ống máu và
phiếu xét nghiệm cho phù hợp.
3. Tiến hành đ ịnh nhóm kháng nguyên C của hệ Rh [2]:
- Bước 1: Ghi đầy đủ thông tin của người bệnh/ người hiến máu lên tấm gelcard.
- Bước 2: Mở tấm bảo vệ phủ lên các cột gel theo đúng quy định.
- Bước 3: Nhỏ 40 µl dung dịch hồng cầu bệnh nhân/ người hiến máu 0,5% đã
chuẩn bị ở trên vào giếng gelcard đã được ghi nhãn.
- Bước 4: Thêm 20 µl anti C loại IgM vào giếng gelcard trên.
- Bước 5: Ly tâm gelcard bằng máy ly tâm chuyên dụng trong 10 phút.
- Bước 6: Đọc kết quả theo hướng dẫn của nhà sản xuất sinh phẩm.
VI. NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ
- Phản ứng ngưng kết: Có kháng nguyên C trên bề mặt hồng cầu.
- Phản ứng không ngưng kết: Không có kháng nguyên C trên hồng cầu.
Những điểm cần chú ý khi làm xét nghiệm:
Giống như những điểm cần chú ý khi làm xét nghiệm xác định kháng nguyên C
của hệ Rh.
Tài liệu tham khảo
1. Geoff Daniels and Imelda Bromilow (2009), Essential Guide to Blood
Groups, Blackwell.
2. Hướng dẫn xác định kháng nguyên C loại IgM bằng kỹ thuật gelcard.
3. Thông tư 26/2013/TT- BYT đã được ban hành ngày 16/9/2013 về Hướng dẫn
hoạt động truyền máu.
