Lọc màng bụng cấp cứu là lọc màng bụng trong một th i gian ngắn khi
điều trị suy thận cấp hoặc trong lúc ch tạo lỗ th ng đ ộng- tĩnh m ạch (chuẩn bị
cho thận nhân tạo) hoạt đ ộng. Màng bụng đư c sử dụng như là 1 màng bán
thấm tự nhiên có thể cho các tiểu phân tử nhỏ, nư ớc và 1 số chất đi qua d ựa trên
chênh lệch nồng đ ộ.
I. ĐẠI CƯƠNG
Lọc màng bụng
cấp cứu là lọc màng bụng trong một th i gian ngắn khi
điều trị suy thận cấp hoặc trong lúc ch tạo lỗ th ng đ ộng- tĩnh m ạch (chuẩn bị
cho thận nhân tạo) hoạt đ ộng. Màng bụng đư c sử dụng như là 1 màng bán
thấm tự nhiên có thể cho các tiểu phân tử nhỏ, nư ớc và 1 số chất đi qua d ựa trên
chênh lệch nồng đ ộ.
II. CHỈ ĐỊNH
LỌC MÀNG BỤNG CẤP
- Các bệnh nhi suy thận cấp Clearance creatinine < 20-25="" ml/phút/="">
1.73m
2
kèm theo.
+ Các triệu chứng của ure máu cao như: li bì, h n mê, co gi ật, viêm dạ
dầy ruột chảy máu….
+ Quá tải dịch nặng nề.
+ Kali máu cao không kiểm soát đư c.
+ Toan chuyển hóa nặng, đ ặc biệt trên các ngư i bệnh thiểu niệu.
- Chức năng th ận ngày càng xấu đi Clearance clearance <15 -20ml="" p="">
1.73m
2
II. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
1. Chống chỉ định tuyệt đối
- Bệnh nh i mới
phẫu thuật đang cần dẫn lưu ổ bụng .
- Viêm phúc mạc do nấm hoặc có phân trong ổ bụng .
- Có fistula giữa màng phổi và màng bụng .
2. Chống chỉ định tương đối
- Viêm m tế bào ở thành bụng .
- Xơ hóa hoặc dính màng bụng .
- Suy h hấp nặng.
- Các bệnh nh i có phẫu thuật thay thế 1 đoạn của động mạch chủ .
III. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện
- Bác sĩ
- Điều dưỡng
2. Phương tiện 84
- 01 bộ catheter TPPM cấp.
- Thuốc gây tê, gây mê, thuốc sát khuẩn, kim tiêm các loại
3. Bệnh nhi
- Ký giấy cam đoan đồng ý làm thủ thuật .
- Dặn bênh nh i nhịn ăn ít nhất 4 gi trước khi làm thủ thuật, có thể uống
nước hoặc nước đư ng 2 gi trước khi làm thủ thuật .
4. Hồ sơ bệnh án
- Đủ các thủ tục hành chính theo quy định về hồ sơ bệnh án của Bộ Y tế .
- Đủ các x t nghiệm cần thiết trước khi tiến hành thủ thuật
I
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Kiểm tra hồ sơ
- Thủ tục hành chính và giấy cam đoan của ngư i nhà bệnh nh i.
- Các x t nghiệm cần thiết trước khi thẩm phân .
2. Kiểm tra người bệnh
Mạch, nhiệt độ, hu yết áp, cân nặng, tình trạng ổ bụng, tim mạch, h hấp.
3. Thực hiện kỹ thuật
- Cố định bệnh nhi.
- Chuẩn bị một đư ng truyền và duy trì trong suốt quá trình tiến hành thủ
thuật bằng dung dịch ringerglucose 5%.
- Tiền mê ngư i bệnh bằng đư ng tĩnh mạch .
- Chuẩn bị dịch thẩm phân theo y lệnh của bác sĩ .
- Tiến hành đặt catheter thẩm phân phúc mạc. Vị trí th ng thư ng hay
đặt là dưới rốn khoảng 0,5 - 1 cm.
- Cho dịch vào ra để kiểm tra catheter có th ng tốt kh ng?
- Cố định catheter.
- Tiến hành lọc màng bụng
+ Lắp ráp dụng cụ, hệ thống lọc màng bụng.
+ Làm ấm túi dịch thẩm tách.
+ Rửa tay
+ Lấy dấu hiệu sinh tồn.
+ Nối dây với túi dịch thẩm tách và mồi dịch đu ổi hết khí trong dây, kẹp
khóa dây. 85
+ Nối túi dẫn lưu v ới đ ầu ra catheter lọc màng bụng, kẹp khóa dây dẫn
lưu. Túi d ẫn lưu đ ể thấp dư ới ngư i bệnh 50 -90cm.
- Thì vào
+ Mở khóa cho dịch thẩm tách chảy vào ổ bụng (khoảng 5-15 phút, trung
bình 10 phút).
+ Lư ng dịch thẩm phân cho vào ổ bụng theo y lệnh của bác sỹ.
+ Khóa dây dẫn đ ầu vào dịch thẩm tách.
- Thì lưu ngâm
Th i gian lưu d ịch thẩm phân trong ổ bụng: 30 phút
- Thì ra
+ Mở khóa dây dẫn đ ầu ra dịch thẩm tách của catheter lọc màng bụng đ ể
dịch thẩm phân trong ổ bụng chảy ra túi dẫn lưu.
+ Th i gian khoảng 10-15 phút
+ Lư ng ra ít nhất bằng lư ng vào.
+ Có thể xoay trở để tạo thuận l i cho dịch thẩm phân ra dễ dàng.
- Tiếp tục chu kỳ vào – lưu ngâm – ra
Lưu ý: Nếu cơ s ở y tế có máy lọc màng bụng: thực hiện gắn túi dịch thẩm
phân và dây dẫn vào máy và cài đ ặt th i gian vào, lưu ngâm), ra.
V. THEO DÕI
- Toàn trạng của bệnh nh i.
+ Mạch, nhiệt độ, huyết áp, nhịp thở, SpO2 1 gi 1 lần.
+ Cân nặng ngư i bệnh hàng ngày.
- Lư ng dịch vào ra.
+ Thể tích nước tiểu ml/24 gi .
+ Dịch thẩm phân phúc mạc vào ra ổ bụng sau mỗi 1 chu kỳ theo y lệnh
