Tiêm tĩnh m ạch là đưa m ột lư ng thuốc vào cơ th ể ngư i bệnh qua đư ng
tĩnh m ạch
I. ĐẠI CƯƠNG
Tiêm tĩnh m ạch là đưa m ột lư ng thuốc vào cơ th ể ngư i bệnh qua đư ng
tĩnh m ạch
II. CHỈ ĐỊNH
- Cần có tác dụng nhanh của thuốc với cơ thể
- Cần đ ưa vào cơ thể khối lư ng thuốc nhiều
- Những thuốc gây hoại tử da, tổ chức dư ới da, cơ Canxiclorua
III.CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Những thuốc gây tắc mạch hormon, cloroquin...
IV. CHUẨN BỊ
1. Người thực hiện
01 đi ều dư ỡng đã làm thành th ạo kỹ thuật
2. Phương ti ện
- Dụng cụ vô khuẩn
+ Khay chữ nhật
+ Bơm kim tiêm (Kim luồn 25G hoặc 22G) phù h p vì tr nhỏ cần phải
lưu kim.
+ Ống tr ụ
+ Bông gạc, hộp đ ựng bông gạc.
+ Găng tay v khu ẩn, băng cá nhân
- Dụng cụ sạch
+ Thuốc giảm đau Emlar
+ Lọ có cồn 70 đ ộ
+ Lọ sát khuẩn nhanh
+ Dây garo
+ Hồ sơ b ệnh án hoặc sổ sao chép y lệnh .
- Hộp chống sốc
- Dụng cụ khác
+ Xe tiêm
+ X đ ựng rác thải theo qui đ ịnh
+ Hộp đ ựng vật sắc nhọn.
197
3. Người bệnh
- Thông báo, giải thích cho bệnh nhi và gia đình b ệnh nhi về công việc
mình sắp làm.
- Hỏi tiền sử dị ứng của tr .
- Làm Test với Peniciline, Streptomycin
- Đánh giá các dấu hiệu sinh tồn.
- Đặt ngư i bệnh tư th ế thích h p
- Giảm đau tại chỗ
4. Hồ sơ bệnh án
Phiếu chăm sóc, phi ếu tiêm truyền.
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
1. Kiểm tra hồ sơ
Kiểm tra lại chỉ định, chống chỉ định và cam kết đ ồng ý thực hiện thủ
thuật.
2. Kiểm tra ngư ời bệnh
Tình trạng toàn thân
3.Thực hiện kỹ thuật
- Thực hiện năm đúng Đúng ng ư i bệnh, Đúng thu ốc, Đúng li ều, Đúng
đư ng dùng, Đúng th i gian).
- Rửa tay thư ng qui hoặc sát khuẩn nhanh đeo găng .
- Sát khuẩn nắp lọ thuốc, dung môi.
- Pha thuốc và lắc đ ều.Quan sát chất lư ng thuốc:Màu sắc, tính chất…
- Lấy thuốc đúng ch ỉ định, đu ổi khí
- Tìm vị trí tiêm thích h p, hư ớng dẫn ngư i nhà cách bế tr
- Buộc dây garo (nếu cần)
- Sát khuẩn nơi tiêm b ằng bông thấm cồn 70 đ ộ theo hình xoáy trôn ốc.
- Luồn kim vào trong lòng tĩnh m ạch.Một tay đ ỡ dưới vị trí tiêm (tay hoặc
chân ,căng da vùng tiêm.Tay còn l ại cầm kim mũi vát ng ửa lên trên,đâm kim v ới
kim với góc chếc khoảng 30- 50 đ ộ. Khi thấy có máu trào ra thì dừng lại.
- Tháo dây garo (nếu có ). Bơm thu ốc thật từ từ theo y lệnh bác sĩ. Quan
sát thật kỹ ngư i bệnh trong quá trình tiêm.
- Rút kim nhanh, căng da và đ ặt b ng vào nơi tiêm khi h ết thuốc.Hoặc lưu
kim luồn.
- Giúp bệnh nhi trở về tư th ế thoải mái.
198
- Dặn bệnh nhi, gia đình b ệnh nhi những đi ều cần thiết.
-Thu dọn dụng cụ, rửa tay và ghi chép hồ sơ b ệnh án
VI. THEO DÕI
Chệch ven, tắc kim và toàn trạng
VII. TAI BIẾN
VÀ XỬ TRÍ
- Tắc kim tiêm do máu vào kim tiêm đ ng lại
+ Xử trí: Rút kim ra khỏi vị trí tiêm đẩy ruột bơm tiêm cho máu chảy ra,
nếu kh ng đư c thay kim khác
- Phồng nơi tiêm: Có thể gây hoại tử
+ Nguyên nhân: Kim tiêm xuyên qua mạch hoặc mũi vát kim tiêm 1 nửa
vào lòng mạch, 1 nửa ở ngoài lòng mạch
+ Xử trí: Rút kim tiêm ra tiêm lại
- Ngư i bệnh bị ngất choáng
+ Nguyên nhân: Do quá s tiêm , đau
+ Đề phòng: Làm tốt c ng tác tâm lý cho ng i bệnh tr ước khi tiêm thuốc
- Tắc mạch
+Nguyên nhân: Do kh ng khí ở trong bơm tiêm vào lòng mạch, tiêm
nhầm thuốc tan trong dầu
+ Đề phòng: Đuổi hết kh ng khí trong bơm tiêm tr ước khi tiêm thuốc cho
ngư i bệnh
- Nhiễm khuẩn
+ Nguyên nhân : Do v khuẩn kh ng tốt
+ Đề phòng: Thực hiện tốt c ng tác v khuẩn trư ớc, trong và sau khi tiêm
thuốc cho ng ư i bệnh .
- Sốc phản vệ
+ Nguyên nhân: Do phản ứng của cơ thể với thuốc
+ Biểu hiện:bồn chồn, hốt hoảng, s hãi, mẩn ngứa, ban đỏ, mày đay,
mạch nhanh nhỏ, khó bắt; khó thở, kích thích li bì hoặc h n mê.
+
